GMDSS


GMDSS - Światowy Morski System Łączności Alarmowej i Bezpieczeństwa (Global Maritime Distress and Safety System)

W 1988 roku, Międzyrządowa Konferencja zorganizowana przez Międzynarodową Organizację Morską - IMO (International Maritime Organization), dotycząca Międzynarodowej Konwencji o Bezpieczeństwie Życia na Morzu - Konwencji SOLAS (International Convention on Safety of Life at Sea), przyjęła poprawki do Konwencji SOLAS z 1974 r., wprowadzające do radiokomunikacji morskiej Światowy Morski System Łączności Alarmowej i Bezpieczeństwa - GMDSS (the Global Maritime Distress and Safety System). Poprawki te weszły w życie 1 lutego 1992 r., a pełne wprowadzenie systemu GMDSS dla jednostek podlegających Konwencji SOLAS, nastąpiło 1 lutego 1999 r.

Do głównych celów wprowadzenia GMDSS należało wykorzystanie najnowocześniejszych na owe czasy technik radiokomunikacyjnych np. radiokomunikacji satelitarnej oraz zwiększenie stopnia automatyzacji łączności, w szczególności w odniesieniu do łączności prowadzonej w sytuacji zagrożenia życia osób lub mienia statku.

GMDSS jako system obejmuje całokształt środków technicznych i organizacyjnych mających zapewnić bezpieczeństwo życia na morzu w zakresie łączności radiowej.

Podstawowe funkcje GMDSS

Zgodnie z przyjętym założeniem, wszystkie statki spełniające wymagania systemu GMDSS, gdy znajdują się w morzu, muszą być wyposażone w urządzenia radiokomunikacyjne, umożliwiające realizację następujących funkcji:

- nadawania sygnałów alarmowych w relacji statek-ląd za pomocą przynajmniej dwóch oddzielnych i niezależnych środków, każdy stosujący różny system radiowy

- odbioru sygnałów alarmowych w relacji ląd-statek

- nadawania i odbioru sygnałów alarmowych w relacji statek-statek

- nadawania i odbioru informacji dotyczących koordynacji poszukiwania i ratowania

- nadawania i odbioru informacji na miejscu wypadku

- nadawania i odbioru sygnałów do lokalizacji

- nadawania i odbioru morskich informacji bezpieczeństwa

- nadawania i odbioru informacji ogólnych (eksploatacyjnych, prywatnych) za pośrednictwem lądowych sieci radiokomunikacyjnych

- nadawania i odbioru informacji pomiędzy statkami (tzw. łączność "mostek-mostek")

Biorąc pod uwagę fakt, iż różne podsystemy radiokomunikacyjne wchodzące w skład GMDSS charakteryzują się rożnymi właściwościami co do zasięgu i rodzaju transmitowanych sygnałów, aby zapewnić realizację w/w funkcji, wprowadzono konieczność wyposażenia statków w urządzenia radiokomunikacyjne w zależności od obszaru w którym statek będzie pływał, a nie jak było w systemie stosowanym przed GMDSS - w zależności od wyporności statku. Obszary te zostały zdefiniowane w następujący sposób:

Obszar morza A1 - obszar morski będący w zasięgu przynajmniej jednej stacji nadbrzeżnej VHF, z którego możliwa jest realizacja ciągłej i bezzwłocznej łączności alarmowej za pomocą cyfrowego selektywnego wywołania prowadzonej w kanale 70 (156.525 MHz) morskiego pasma VHF (zasięg działania wynosi około 20-25 Mm);

Obszar morza A2 - obszar morski będący w zasięgu przynajmniej jednej radiotelefonicznej stacji nabrzeżnej MF, z wyłączeniem obszaru Al, w którym możliwa jest realizacja ciągłej i bezzwłocznej łączności alarmowej za pomocą cyfrowego selektywnego wywołania na częstotliwości 2187.5 kHz morskiego pasma MF (zasięg wynosi około 150 Mm);

Obszar morza A3 - obszar będący w zasięgu łączności satelitarnej systemu Inmarsat, z wyłączeniem akwenów A1 i A2, w którym zapewniona jest ciągła i bezzwłoczna łączność alarmowania;

Obszar morza A4 - obszar, który znajduje się poza obszarami A1, A2 oraz A3.

Podsystemy składowe GMDSS

W skład systemu GMDSS wchodzą następujące podsystemy i wyposażenie (rys.):

- cyfrowe selektywne wywołanie (DSC - Digital Selective Calling) - pracujące w zakresach częstotliwości MF/HF/VHF;

- uznana usługa łączności satelitarnej (RMSS - Recognized Mobile Satellite Services):

* system łączności satelitarnej INMARSAT;

* system łączności satelitarnej IRIDIUM;

- morskie satelitarne radiopławy awaryjne (EPIRB - Emergency Position-Indicating Radio Beacon);

- urządzenia do lokalizacji w akcjach SAR (SARLD - Search and Rescue Locating Devices):

* transponder radarowy (SART - Search And Rescue Transponder);

* nadajnik AIS do lokalizacji w akcjach SAR (AIS-SART - Automatic Identification System - Search and Rescue Transmitter);

- system automatycznego przekazywania na statki MSI (Maritime Safety Information) tj. prognoz pogody, ostrzeżeń oraz innych pilnych informacji (NAVTEX);

- wąskopasmowa telegrafia dalekopisowa (NBDP - Narrow Band Direct Printing) - pracująca w zakresach częstotliwości MF/HF;

- radiotelefonia (RTF) - pracująca w zakresach częstotliwości MF/HF/VHF;

- jednostka sterująca informacją w niebezpieczeństwie (DMC - Distress Message Control);

- urządzenia nawigacyjne (np. GPS), jako wsparcie GMDSS;

ponadto, następujące stacje lądowe:

- LES (Land Earth Station) - lądowe stacje naziemne systemu INMARSAT;

- MES (Mobile Earth Station) - ruchome stacje naziemne systemu INMARSAT;

- LUT (Local User Terminal) - lokalne stacje odbiorcze systemu

lokalizacji rozbitków COSPAS-SARSAT;

- RCC (Rescue Coordination Centre) - ratownicze centra koordynacyjne.

Świadectwa operatorów:

Wraz z wprowadzeniem GMDSS, zaczęły obowiązywać nowe świadectwa operatora urządzeń radiowych (GMDSS). Przyjęte w Polsce rodzaje świadectw operatorów są zgodne z rodzajami świadectw wynikającymi z przepisów międzynarodowych. Ustalono następujące rodzaje świadectw operatora urządzeń radiowych w służbie radiokomunikacyjnej morskiej i żeglugi śródlądowej:

- świadectwo radioelektronika pierwszej klasy (GMDSS) - G1E;
- świadectwo radioelektronika drugiej klasy (GMDSS) - G2E;
- świadectwo ogólne operatora (GMDSS) - GOC;
- świadectwo ograniczone operatora (GMDSS) - ROC;
- świadectwo operatora stacji nadbrzeżnej - CSOC;
- świadectwo operatora łączności dalekiego zasięgu - LRC;
- świadectwo operatora łączności bliskiego zasięgu - SRC;
- świadectwo operatora radiotelefonisty VHF;
- świadectwo operatora radiotelefonisty w służbie śródlądowej - IWC.

mouseover